LIST 91 NAUKOWCÓW POLSKICH DO PREMIERA - PROTEST W SPRAWIE UBOJU RYTUALNEGO
10 grudnia 2012
Pan
Donald Tusk
Prezes Rady Ministrów RP
Szanowny Panie Premierze,
W reakcji na wyrażone przez Pana na konferencji prasowej w dniu 7 grudnia 2012 r. wątpliwości co do różnicy w cierpieniu doznawanym przez zwierzęta poddawane ubojowi rytualnemu bez ogłuszania w porównaniu z ubojem dokonywanym po uprzednim ogłuszeniu zwierzęcia uważamy za nasz zawodowy i moralny obowiązek przekazać Panu niniejszą opinię. Oświadczamy, że nie łączą nas żadne finansowe lub służbowe związki z podmiotami bezpośrednio lub pośrednio czerpiącymi korzyści z praktyki uboju rytualnego, i nie kierujemy się jakimikolwiek uprzedzeniami religijnymi, kulturowymi lub narodowościowymi.
Przeprowadzone przez międzynarodowe grupy ekspertów badania rzeczywistego przebiegu uboju rytualnego w rzeźniach[1] potwierdziły, że ubój dokonywany poprzez podrzynanie gardła i wykrwawianie bez pozbawienia świadomości jest w najwyższym stopniu niehumanitarny i powoduje zadawanie zwierzętom trudnych do wyobrażenia męczarni.
Niezbędne dla podcięcia gardła przytomnemu zwierzęciu wymaga jego krępowania, powodującego bardzo silny stres, a w praktyce produkcyjnej często uszkodzenia ciała. Praktykowane w Polsce (a zabronione np. w Danii i Wielkiej Brytanii) krępowanie zwierzęcia połączone z odwracaniem go do góry nogami w tzw. klatkach obrotowych wywołuje najwyższy znany poziom hormonów stresu (świadczący o stanie ekstremalnej paniki), a także sprzyja wlewaniu się krwi i zawartości żołądka do przeciętej tchawicy konającego zwierzęcia.
Przy samym podrzynaniu szyi tzn. skóry, mięśni, tchawicy, przełyku oraz trzech par nerwów, zwierzęta poddawane ubojowi rytualnemu odczuwają ból pochodzący z zakończeń bólowych i przeciętych nerwów. Potwierdziły to badania elektroencefalogramów cieląt przez zespół z Massey University w Nowej Zelandii. Wbrew twierdzeniom przedstawicieli związków wyznaniowych, jakoby ubój rytualny dokonywany był jednym cięciem, badania przeprowadzone przez ekspertów z Royal Veterinary College (Hatfield, UK) wykazały, że średnia liczba cieć w przypadku uboju rytualnego krów wynosiła 3,2 przy szechicie i 5,2 przy halalu. Raport z kilkuletniego, przekrojowego, europejskiego projektu badawczego Dialrel (przeprowadzonego w latach 2008-2010) wykazał, że w uboju rytualnym owiec dokonywanych jest 1-6 cięć, a w uboju rytualnym krów od 1 do nawet 60 (!) cięć.
Poddawane ubojowi rytualnemu zwierzęta nie tracą świadomości natychmiast po podcięciu szyi i doznają skrajnego cierpienia spowodowanego bólem rany, gwałtownym spadkiem ciśnienia krwi i w wielu wypadkach duszeniem się krwią często pomieszaną z zawartością żołądka, która dostaje się do przeciętej tchawicy i płuc. Trudno na tym etapie mierzyć to cierpienie ponieważ unieruchomione zwierzę z powodu przeciętej tchawicy traci możliwość jakiejkolwiek wokalizacji bólu (ryczenia, beczenia). Na tym etapie obserwowano rzeźników rozszerzających palcami rany, aby ułatwić wykrwawienie. U owiec utrata przytomności zachodzi stosunkowo szybko w czasie poniżej 10 sekund, natomiast u krów stan świadomej agonii po przecięciu tchawicy może trwać nawet kilka minut . Wynika to z różnic w budowie naczyń krwionośnych.
Nasz sprzeciw wobec uboju rytualnego opiera się na naukowo wiarygodnych danych dotyczących zasadniczej różnicy pod względem stopnia bólu i cierpień zwierząt, którym podrzynane są gardła bez uprzedniego ogłuszenia w porównaniu z innymi przyjętymi w krajach europejskich sposobami uboju (co jednocześnie nie oznacza, że ubój standardowy spełnia wszelkie warunki humanitarności). Taką samą opinię wyraziła Europejska Federacja Lekarzy Weterynarii (załącznik 1) oraz Polskie Towarzystwo Etologiczne (Załącznik 2), zrzeszającego badaczy zachowań i psychologii zwierząt. Załączamy ilustrację etapów uboju rytualnego (załącznik 3) w stosowanych przez polskie rzeźnie, a zabronionych w wielu krajach klatkach obrotowych. Ilustracja ta oczywiście nie oddaje przerażenia krowy w czasie obracania, bólu doznawanego w wyniku przecinania szyi, ani też następującej w czasie wykrwawiania agonii, mogącej trwać nawet do kilku minut.
Panie Premierze, apelujemy aby podejmując decyzję w sprawie uboju rytualnego wziął Pan pod uwagę fakty ustalone w wyniku wielu zespołowych badań naukowych, którym przeciwstawiane są opinie oparte na wierzeniach lub ekspertyzach zamawianych i finansowanych przez zainteresowanych producentów mięsa lub związki wyznaniowe. Podkreślamy, że nasze stanowisko nie jest dyktowane jakąkolwiek niechęcia wobec rytuałów lub praktyk religijnych lecz wyłącznie opartym o wiedzę naukową sprzeciwem moralnym wobec skrajnych form okrucieństwa wobec zwierząt, jako istot zdolnych do odczuwania cierpień, bólu i strachu.
Łączymy wyrazy szacunku,
1. Dr Antoni Amirowicz, Instytut Ochrony Przyrody, Polska Akademia Nauk,
2. Prof. dr hab. Jerzy Bańbura, Katedra Zoologii Doświadczalnej i Biologii Ewolucyjnej, Uniwersytet Łódzki
3. Dr Anna Barabasz, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski,
4. Prof. dr hab. Dariusz Bartosik, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski
5. Dr hab. Piotr Bębas, Kierownik Zakładu Fizjologii Zwierząt, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski,
6. Dr hab. Zbigniew M. Bochenski, Dyrektor, Instytut Systematyki i Ewolucji Zwierząt, Polska Akademia Nauk,
7. Prof. dr hab. Wiesław Bogdanowicz, Dyrektor, Muzeum i Instytut Zoologii, Polska Akademia Nauk,
8. Dr Ewa Borsuk, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski,
9. Dr Piotr Ceryngier, Centrum Badań Ekologicznych, Polska Akademia Nauk,
10. Dr Przemysław Chylarecki, Muzeum i Instytut Zoologii, Polska Akademia Nauk,
11. Dr Wiesława Czechowska, Muzeum i Instytut Zoologii, Polska Akademia Nauk,
12. Prof. dr hab. Wojciech Czechowski, Muzeum i Instytut Zoologii, Polska Akademia Nauk,
13. Dr Alicja Czubaty, Instytut Biochemii, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski,
14. Dr Beata Czyż, Wydział Nauk Biologicznych, Uniwersytet Wrocławski,
15. Prof. dr hab. inż. Wiesław Dembek, wiceprzewodniczący Państwowej Rady Ochrony Przyrody,
16. Prof. dr hab. Maria Doligalska, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski,
17. Prof. dr hab. Dariusz Doliński, Wydział Psychologii, Szkoła Wyższa Psychologii Spłecznej (SWPS),
18. Dr hab. Nadzieja Drela, prof. UW, Wydzial Biologii, Uniwersytet Warszawski,
19. Dr Anna Dubiec, Muzeum i Instytut Zoologii, Polska Akademia Nauk,
20. Prof. dr hab. Andrzej Dyrcz, Wydział Nauk Biologicznych, Uniwersytet Wrocławski,
21. Prof. dr hab. Andrzej Elżanowski, Muzeum i Instytut Zoologii, Polska Akademia Nauk
22. Prof. dr hab. Beata Gabryś, Wydział Nauk Biologicznych, Uniwersytet Zielonogórski,
23. Prof. dr hab. Joanna Gliwicz, Muzeum i Instytut Zoologii, Polska Akademia Nauk,
24. Prof dr hab. Zbigniew Głowaciński, Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, Państwowa Rada Ochrony Przyrody, Komitet Ochrony Przyrody Polskiej Akademia Nauk
25. Prof. dr hab. Jacek Gorczyca, Katedra Zoologii, Uniwersytet Śląski,
26. Dr Maja Graniszewska, Wydzial Biologii, Uniwersytet Warszawski,
27. Prof. dr hab. Robert Hasterok, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Śląski,
28. Dr hab. Maria Hołyńska, prof. nadzw., Muzeum i Instytut Zoologii, Polska Akademia Nauk,
29. Prof. dr hab. Jerzy Hrebenda, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski,
30. Dr hab. Dariusz Iwan, prof. nadzw., Muzeum i Instytut Zoologii, Polska Akademia Nauk,
31. Dr Ewa Jabłońska, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski,
32. Dr n. med. Tomasz Jagielski, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski,
33. Prof. dr hab. Elżbieta K. Jagusztyn-Krynicka, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski,
34. Dr Danuta Jędraszko-Dąbrowska, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski,
35. Prof. dr hab. Andrzej Jerzmanowski, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski, i Instytut Biochemii i Biofizyki, Polska Akademia Nauk
36. Dr hab. Ewa Jodkowska, Zakład Hodowli Koni, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu,
37. Prof. dr hab. Alina Kacperska, Wydział Biologii Uniwersytet Warszawski,
38. Prof. dr hab. Elżbieta Kalisińska, Katedra i Zakład Biologii i Parazytologii Medycznej, Pomorski Uniwersytet Medyczny,
39. Dr hab. Katarzyna Kavetska, prof. ZUT, Katedra Zoologii i Pszczelnictwa, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny,
40. Prof. dr hab. Barbara Kawecka, Instytut Ochrony Przyrody, Polska Akademia Nauk,
41. Prof. dr hab. Stanisław L. Kazubski, Muzeum i Instytut Zoologii, Polska Akademia Nauk,
42. Dr Andrzej Kołodziejczyk, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski,
43. Dr Maciej Konopiński, Instytut Ochrony Przyrody,
44. Dr hab. Paweł Koperski, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski,
45. Dr Julita Korczyñska, Pracownia Etologii, Instytut Biologii Doświadczalnej, Polska Akademia Nauk,
46. Prof. dr hab. Jan Kwiatowski, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski oraz Department of Ecology & Evolutionary Biology, University of California, Irvine, USA
47. Prof. dr hab. Maciej Luniak, Muzeum i Instytut Zoologii, Polska Akademia Nauk ,
48. Dr Magdalena Markowska, Zakład Fizjologii Zwierząt, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski,
49. Dr hab. Tomasz Mazgajski, Prof. nadzw., Muzeum i Instytut Zoologii, Polska Akademia Nauk,
50. Dr hab. Grażyna Mazurkiewicz-Boroń, prof. nadzw., Instytut Ochrony Przyrody, Polska Akademia Nauk,
51. Dr hab. Joanna Mąkol, prof. nadzw., Wydział Biologii i Hodowli Zwierząt, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
52. Dr Andrzej Mikulski, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski,
53. Dr Łukasz Paśko, Wydział Nauk Biologicznych, Uniwersytet Wrocławski oraz II Lokalna Komisja Etyczna ds. Doświadczeń na Zwierzętach we Wrocławiu,
54. Dr Barbara Pietrzak, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski,
55. Dr Tomasz Pietrzykowski, Z-ca Przewodniczącego Krajowej Komisji Etycznej do Spraw Doświadczeń na Zwierzętach,
56. Prof dr hab. Joanna Pijanowska, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski,
57. Prof dr hab. Wojciech Pisula, Instytut Psychologii, Polska Akademia Nauk,
58. Dr Agnieszka Pociecha, Instytut Ochrony Przyrody, Polska Akademia Nauk
59. Dr hab. Andrzej Podstolski, Prof. UW, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski,
60. Dr Magdalena Popowska, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski
61. Prof. dr hab. Jacek Radwan, Wydzial Biologii, Uniwersytet Adama Mickiewicza,
62. Dr Maciej Rembiszewski, wieloletni dyrektor Warszawskiego ZOO,
63. Dr Jan Igor Rybak, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski,
64. Dr Paweł Skawiński, Dyrektor Tatrzańskiego Parku Narodowego,
65. Dr hab. Piotr Skubała, prof. nadzw. UŚ, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Śląski,
66. Dr Joanna Sokołowska, Instytut Psychologii, Polska Akademia Nauk,
67. Prof. dr hab. Paweł Sowiński, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski,
68. Prof. dr hab. Krzysztof Spalik, Wydział Biologii Uniwersytetu Warszawskiego,
69. Prof. dr hab. Krzysztof Staroń, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski
70. Prof. dr hab. Ewa Symonides, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski (była Przewodnicząca Państwowej Rady Ochrony Przyrody i Główny Konserwator Przyrody)
71. Dr Marcin Szańkowski, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski,
72. Dr Katarzyna Szczepańska, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski,
73. Dr hab Bronisław Szczęsny, Instytut Ochrony Przyrody, Polska Akademia Nauk,
74. Dr Anna Szczuka, Pracownia Etologii, Instytut Biologii Doświadczalnej, Polska Akademia Nauk,
75. Dr Jacek Szwedo, Muzeum i Instytut Zoologii, Polska Akademia Nauk,
76. Dr hab. Mirosław Ślusarczyk, Instytut Zoologii, Uniwersytet Warszawski,
77. Dr Grażyna Tomaszewicz, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski,
78. Dr inż. Jan Urban, Instytut Ochrony Przyrody, Polska Akademia Nauk,
79. Dr Ewa Walkowicz, Zakład Hodowli Koni i Jeździectwa, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu,
80. Dr hab. Bogdana K. Wilczyńska, Uniwersytet Mikołaja Kopernika; Wydział Biologii i Ochrony Środowiska,
81. Dr Katarzyna Winiarska, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski,
82. Prof. dr hab. Mieczyslaw Wolsan, Muzeum i Instytut Zoologii, Polska Akademia Nauk
83. Prof. dr hab. Bronisław W. Wołoszyn, Instytut Systematyki i Ewolucji Zwierząt, Polska Akademia Nauk,
84. Dr hab. Elżbieta Wilk-Woźniak, Instytut Ochrony Przyrody, Polska Akademia Nauk
85. Dr Tomasz Wyszomirski, Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski,
87. Prof. dr hab. Bożena Zakryś, Wydział Biologii Uniwersytetu Warszawskiego,
88. Dr Marcin Zych, Wydział Biologii Uniwersytetu Warszawskiego,
89. Dr Michał żmihorski, Muzeum i Instytut Zoologii, Polska Akademia Nauk
90. Dr hab. Roman Zurek, prof. nadzw., Instytut Ochrony Przyrody, Polska Akademia Nauk,
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ponadto z treścią listu solidarność wyraziły: Profesor etyki Magdalena Środa i znana pisarka Olga Tokarczuk.
[1] Przygotowane na zlecenie Komisji Europejskiej raporty Europejskiego Urzędu Bezpieczeństwa żywności (EFSA-Q-2003-093) i Interdyscyplinarnego projektu Dialrel (2006-2010) oraz raport Rady d/s Dobrostanu Zwierząt Gospodarskich (2003 i 2009), zespołu doradczego przy brytyjskim Ministerstwie środowiska, żywności i Spraw Wiejskich.