ANTYK
pojęcia, z którymi należy kojarzyć epokę: klasycyzm, harmonia, symetria, równowaga, ład, mitologia, mity, Biblia
dzieła: Homer – Iliada, Odyseja, Choracy
ŚREDNIOWIECZE
V – XV w.
hasło: Memento mori [pamiętaj, ze umrzesz]
w architekturze styl romański [małe okna, grube mury, najczęściej zamki, budowle pełniły role obronną]
gotycki [duże okna, witraże, strzeliste wieże, sklepienia krzyżowe]
przeważa język łaciński
dzieła: kroniki, roczniki, żywoty świętych, o królu Arturze i rycerzach okrągłego stołu, Bogurodzica
panuje dynastia Piastów
ODRODZENIE [RENESANS]
XIV w.
hasło: człowiekiem jestem i nic co ludzkie nie jest mi obce
ojczyzna: Włochy
odkrycia geograficzne: Kolumb [1492], Magellan [1517]
upadek Konstantynopola 1453
panuje: Zygmunt Stary, Zygmunt August
dzieła: Mikołaj Rej – żywot człowieka poczciwego, Jan Kochanowski: fraszki [Na lipe, na Konrada], treny, pieśni [serce roście, nie porzucaj nadziei] , hymn [czego chcesz od nas panie], Dante Alighieri – boska komedia, Szekspir – Romeo i Julia, Leonardo da Vinci, Michał Anioł, Rafael Santi, Gutenberg wynalazł druk
BAROK
XVII w.
znaczenie: perła
dzieła: przeważa literatura dworska i patriotyczna: Jan Andrzej Morsztyn – o sobie, do trupa, Wacław Potocki – z ratusza na radę, Cervantes – Don Kichot, Jan Chryzostom Pasek
panuje: królowie z dynastii Wazów, Jan III Sobieski
budownictwo: pałace w Wilanowie i Łańcucie
panuje: królowie z dynastii Wazów, Jan III Sobieski
występuje przepych w każdej dziedzinie sztuki
OŚWIECENIE
XVIII w.
hasło: wiek, który rozum uznawał, rozumiem się szczycił
dzieła: Ignacy Krasicki – bajki ezopowe[krótkie, zwięzłe – pan i pies, szczur i kot], lafontenowskie [rozbudowana fabuła – czapla, ryby, rak]
krytyka cudzoziemszczyzny
budownictwo: Łazienki w Warszawie, teatr narodowy [dyrektor – Wojciech Bogusławski]
panuje: Stanisław August Poniatowski, który tworzy szkołę rycerską, komisję edukacji narodowej, organizuje obiady czwartkowe
twórcy: Baciarelli, Canaletto
ROMANTYZM
XIX w.
twórcy: Adam Mickiewicz – Świtezianka, Pan Tadeusz, Dziady cz. II, Juliusz Słowacki – testament mój, hymn o zachodzie słońca, balladyna, Cyprian Kamil Norwid – pielgrzym, moja piosnka, Aleksander Fredro – zemsta
wydarzenia historyczne: powstanie kościuszkowskie [1794], powstanie listopadowe [1830], Wiosna Ludów [1848]
POZYTYWIZM
XX w.
twórcy: Bolesław Prus – lalka, kamizelka, Jan Matejko
sry, ze pod koniec tak mało, ale tylko tyle nam podali :<